İstanbul’daki pek çok projede imzası olan Yüksek Mimar Bünyamin Derman, Vodafone Arena’yı tasarlarken BJK’lı oldu. Ünlü mimar böylece ‘İnsanın eşini değiştirebileceği ama tuttuğu takımı değiştiremeyeceği’ inancını da yıktı…
Kaçınılmaz son böyle başladı
Ünlü Mimar Bünyamin Derman’ın BJK’li (Beşiktaş Jimnastik Kulübü) olma macerası, Beşiktaş Spor Kulübü Başkanı Fikret Orman’dan gelen bir teklifle başlıyor. İnönü Stadyumu’nun yenilenmesi ile ilgili olarak önceki yönetimler döneminde de çeşitli çalışmalar yapılmış, Başkan Yıldırım Demirören döneminde çeşitli mimarlara öneri projeler çizdirilmişti. Fikret Orman Stadyum projesini hayata geçirmek istediğinde daha önce farklı işlerde profesyonel olarak çalıştığı Mimar Bünyamin Derman’la görüşmüş ve bu hususta destek istemişti.
Mimar Derman, gelen teklif üzerine daha önce yapılmış projeleri inceleyerek konum ve program olarak en uygununu belirlemek hususunda danışmanlık yapmayı önerdi. Fakat mevcut projeler içinde ne yazık ki sınırlı arsa imkanı ile uyumlu değildi. Program ve kapasiteyi bu kısıtlar içinde sağlayabilen ve en önemlisi İstanbul siluetine yaklaşımları yönünden içine sinen bir proje bulamayan Derman, kolları sıvadı ve yönetimin kararı ile bugün yükselmekte olan Vodafone Arena’yı tasarladı.
Bu tasarım süreci aynı zamanda Mimar Derman’ın Beşiktaş taraftarlığının da başlangıcı oluyordu.
”Kızım hala Fenerbahçe’de yüzüyor”
“Mimarların işleri ile kurduğu ilişki biraz farklıdır” diyen Derman, BJK’lı olma macerasını şöyle anlattı:
“ Kağıt üzerinde kurduğunuz dünyanın ete kemiğe bürünüşü çok emek isteyen, heyecanlı bir süreçtir. Vodafone Arena benim için sadece zamanımı ve emeğimi verdiğim bir iş olmanın çok ötesine geçti. Hem mimar hem de taraftar olarak ruhum burada. Stada başlamadan önce ben Fenerbahçeliydim, aradan geçen sürede Beşiktaş ruhundan etkilendim. 13 yaşındaki kızım da Fenerbahçeliydi. İkimiz de Beşiktaşlı olduk. Kızım halen Fenerbahçe’de yüzüyor. Başkana bundan sonra kongre üyesi olacağımızı söyledik. Başkan Fikret Orman da projeye çok emek veriyor.”
”Beşiktaş’a yakışsın istedim”
Eski stadı, kentsel hafızadaki yerini, kentle ve kentliyle ilişkisini inceleyerek çalışmalara başlayan Derman, Beşiktaş Spor Kulübü’ne yakışacak bir stadın yapılması için gecesini gündüzüne kattı. Derman, Vodafone Arena’nın tasarım süreci hakkında şunları söyledi:
“Tarihi İnönü Stadyumu İstanbullunun ve Beşiktaş taraftarının hafızasında derin izler bırakmış önemli bir yapıydı. Bu stadyumun, bugünün beklentileriyle uluslararası normlarda yenilenmesi mevcut haliyle özellikle strüktürel olarak mümkün olamayınca yeni bir proje yapılması yoluna gidildi. Mimar olarak bu konudaki en büyük hassasiyetim inşa edilecek yeni stadyum yapısının İnönü Stadı’nın anısına gölge düşürmemesi, ona olan saygısını bir şekilde ifade edebilmesiydi, insanların anılarını yaşatabilmekti. Beşiktaş adına öyle bir proje yapalım ki Beşiktaş’a yakışsın, onu yansıtsın, Beşiktaş’a mal olsun istedim.”
Stadyumun güçlü bir mimarisi olduğunu kaydeden Bünyamin Derman projenin tasarım mantığını “Kolonatlı cepheyle geçmişle bağ kurarken, yapının içinde ve çevresinde dolaşırken denizle ve kent peyzajıyla buluşursunuz. Dışarıdayken de yapının içini görürsünüz. Başka bir ifadeyle bu çökük arena kapalı bir kutu değildir. Beşiktaş’ın kimliğine uygun, transparan bir yapıdır. Dışarıdan içeriyi, içerden dışarıyı görebilirsiniz” sözleriyle anlattı.
Şehirle uyumlu, düzayak bir stadyum
Tasarladığım her yapının kentle kurduğu ilişkiyi çok önemsediğini dile getiren Bünyamin Derman, yapının şehre olan katkısını ve uyumunu düşündüğünü söyledi. Vodafone Arena’nın kentin en önemli akslarından birinde bulunduğunu hatırlatan Derman şunları söyledi:
“Liverpool gibi kentin içinde ve düz yak. Anıtlar Kurulu’nun kararı ile otopark sayısı sınırlandırıldığından UEFA standardı gereği yapılması gereken otopark alanı 400 araçla sınırlı tutuldu ama zaten stadyumun konumu itibariyle ulaşım bir sorun olmayacaktır diye düşünüyorum. Yeni stadyum inşa edilirken, eski açık cephesinden – tarihi duvar, kuleler ve 19 mayıs kapısı korunarak- 25 metre geriye çekildi. Kentin bütünlüğü anlamında yeni stadın şehre eskisi kadar iyi oturduğunu düşünüyorum: İnsanlara hep oradaymış duygusu verecek bir oraya ait olma hali demek istediğim. Vodafone Arena benim gurur duyduğum işlerden biri oldu. Tabii asıl değerlendirmeyi tamamlandığında kullanıcıları ve kentliler yapacak.”
Germe çatı silueti olumsuz etkilemeyecek
Stadyumlarda kabuk ve çatının yapıyı mimari olarak kimliklendiren unsurlar olduğunu dile getiren Derman, “Özellikle geniş bir açıklığı geçtiğiniz bu tür örtülerde strüktürün ağırlığının, kesit büyüklüğünün mimari ve mühendislik olarak iyi çalışılmış ve tasarlanmış olması önemlidir” dedi. Vodafone Arena için seçilen germe çatının Türkiye’de bir stadyumda ilk kez uygulandığını ve pahalı bir sistem olduğunu anlatan Derman, siluet etkisi göz önünde bulundurularak seçilen sistemde stadyumun çatı kotunun deniz seviyesinden 34 metre yüksekte olduğunu vurguladı. Bu yüksekliği, eski stadyumun kotuna oldukça bir değer olduğunu vurgulayan Derman, konu hakkında şu bilgileri verdi:
”Çatılar binanın beşinci cephesidir”
“Çatı, zeminde kurularak çelik takviyeli halat sistemi ile gerilerek kaldırılıyor. Üzerindeki membrean örtü ışığı geçiren şeffaf bir örtü. Yapıların çatıları onların beşinci cepheleridir. Yüksek bir yerden bakıldığında ya da uçağın şehre inmişi ve kalkışı sırasında karşılaşırız bu cepheyle ama Vodafone Arena bir çanağın içinde yer aldığı için onun çatısı şehrin sakinleri için hep karşılaşacakları bir cephe olacak. Hem siluet etkisi, hem görünür çatı olması hem de Beleş Tepe anısına olabildiğince yaklaşmak için ve Beşiktaş Spor Kulübü’nün taraftarı ile kent halkıyla kurduğu gerçek ve şeffaf ilişkiye bir gönderme olarak böyle bir çatı örtüsü tercih edilmiştir. Hassas bir iş…”
”Tarihi eser çıktı haberi asılsız”
Hafriyatı sırasında stat alanından çıktığı söylenen tarihi eser haberlerinin ise asılsız olduğunu anlatan Bünyamin Derman, “Bulunanlar tahrip olmuş, eski atık su bağlantı kanallarıydı. Şayet tarihi eser niteliğinde buluntularla karşılaşsaydık bunları usulüne uygun olarak çıkarır, restorasyon tekniklerine uygun olarak sergilenmesi için destek olurduk. Hatta Stadyum binasının içinde yer alan müzede sergilerdik, çok da iyi olurdu” açıklamasında bulundu.
”Taraftar çok destek verdi”
Taraftarın Vodafone Arena inşaatı süresince kendilerine çok büyük destek verdiğini de vurgulayan Mimar Bünyamin Derman, şöyle devam etti:
“İnancım Vodafone Arena’nın en iyi statlardan biri olacağı yönünde. Stadyum çökük bir arena olarak inşa edildi. Orijinal zeminden 6 metre daha aşağıya inildi. 30.000 kişilik seyirci kapasitesi tribün açıları dikleştirilerek 40 bin kişiye çıkarıldı. Sahanın akustiği ve sahadaki oyuncu ile seyirci arasındaki ilişki öylesine kuvvetli ki. Juventus’un stadı gibi… Burada oynanan maçlarda rakiplerin işleri gerçekten zor olacak. Bir anlamda Vodafone Arena rakiplerin korkulu rüyası olacak. Beşiktaş’ın burada maç vermeyeceğini tahmin ediyorum.”
Hüseyin Belibağlı /Emlaknews.com.tr
News
İSTANBUL KONUT PROJELERİ
GÜNDEM
GÜNDEM
GENEL
GENEL
GENEL