Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı Muhasebat Genel Müdürlüğü, 2021 yılı Aralık ayı bütçe gerçekleşmesi verilerini dün yayımladı. Verilerde dikkat çeken kalemlerden biri de, devletin ‘veraset ve intikal vergisi’ gelirindeki artış oldu.
2020’de 1 milyar 298 milyon TL olan devletin veraset ve intikal vergisi geliri, 2021’de yüzde 73,7 artışla 2 milyar 255 milyon TL’ye yükseldi.
Bu kalemde yıl başındaki hedef 1 milyar 220 milyon TL idi. Gerçekleşme, resmi hedefin yüzde 84,8 oranında üzerinde oldu. Bu kalemde 2019 geliri, 1 milyar 104 milyon TL ile olmuştu.
Yaşlı vatandaş vefatı etken oldu
Vergi uzmanı Dr. Ozan Bingöl, toplam tutarı görece küçük de olsa veraset ve intikal vergisi gelirindeki artış oranının yüksek olduğunu, artışta pandemi nedeniyle pek çok yaşlı vatandaşın hayatını kaybetmesinin etkili olmuş olabileceğine işaret etti.
Evlatlıklar dâhil, çocuklar ve eşten her birine isabet eden miras hisselerinde 455 bin 635 TL, 2022 yılında vergiden istisna tutuluyor. Bu rakam 2021’de 334 bin 534 TL idi.
Dört ay içinde beyanname
Veraset dolayısıyla mirasçılar tarafından verilmesi gereken beyannameler için belirlenen süreler var.
Ölüm Türkiye’de gerçekleşmiş ise mükelleflerin Türkiye’de bulunmaları halinde ölüm tarihini izleyen dört ay içinde, mükelleflerin yabancı bir ülkede bulunmaları halinde ölüm tarihini izleyen altı ay içinde beyannamenin verilmesi gerekiyor.
Kapanma önlemleri ve beyanname süreleri nedeniyle pandemi kaynaklı olarak veraset ve intikal vergisi gelirindeki olası artışın 2020 yılına yansımamış olabileceğine işaret eden Bingöl, 2021’de ise artışın net olarak görüldüğünü söyledi.
Devletin değil vatandaşın vergi fedakârlığı
2021 yılı bütçe verilerini genel olarak da değerlendiren Bingöl, “Açıklanan bu verileri analiz ettiğimizde aslında devletin vergi feragatinden değil, bütün olumsuzluklara rağmen, bütün fiyat ve kur dalgalanmalarına ve pandemiye rağmen tüccarıyla, sanayicisiyle, dar gelirlisi ile tüm bir ülkenin, tüm vatandaşların vergi fedakarlığından bahsetmek daha doğru olacaktır” dedi.
Devletin vergi geliri arttı
Nitekim, merkezi yönetim bütçe gelirleri 2021’de bir önceki yıla göre yüzde 36,85 arttı ve 1 trilyon 407 milyar TL oldu. Bu rakam, sene başında belirlenen bütçe hedefinin ise yüzde 27,8 üzerinde gerçekleşti. Vergi gelirlerinde de önceki yıla göre artış yüzde 40’a yaklaştı
Dahilde alınan KDV tahsilatındaki artışın 2021’de bir önceki yıla göre yüzde 72,5 olduğuna işaret eden Bingöl, “Bu artışta fiyat artışlarının başat rol oynadığını söylemek yanlış olmaz. Aslında dahilde alınan KDV tutarındaki artış oranı geçen yıl yaşanan enflasyonla ilgili de bazı ipuçları verir gibi” dedi.
Merkezi yönetim bütçe dengesi 2021’de 192,2 milyar TL, faiz dışı denge 11,39 milyar TL açık verdi. 2020’de toplam bütçe açığı 175,2 milyar olarak gerçeklemişti.
TÜİK ölüm istatistiklerini açıklamamıştı
TÜİK, normalde 2021 yılı Haziran ayında açıklaması gereken 2020 yılı ölüm ve ölüm nedeni istatistikleri için erteleme kararı almıştı. İstatistikler hâlâ açıklanmadı.
TÜİK’in erteleme duyurusunda gerekçe olarak “idari kayıtlardan üretilmekte olan istatistiklere ilişkin çalışmaların henüz tamamlanamamış olması” gösterilmişti.
Türkiye’de yabancı yatırımcılara 250 bin dolar yatırım karşılığında vatandaşlık hakkı tanınması, gayrimenkul sektöründe yabancı oranını her geçen gün artırıyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından açıklanan kasım ayı konut satış istatistiklerine göre, yabancılara yapılan konut satışları kasım ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 48,4 artarak 7 bin 363’e ulaştı. Benzer bir uygulamanın yapıldığı Birleşik Arap Emirlikleri’nde yürürlükte olan yabancı vatandaşlık kanunundaki son değişiklik, yabancı yatırımcıların taleplerini artırdı.
21 Eylül’de yapılan düzenlemeyle vatandaşlık şartının 1 milyon dirhemden 750 bine düşürülmesi, Türk gayrimenkul yatırımcılarını Dubai’de yatırım turuna çıkardı. Yeni düzenleme hakkında bilgi veren Dubai merkezli gayrimenkul şirketi Damac Group’un Satış Danışmanı Aslıhan Çaybaşı, “750 bin dirheme karşılık gelen yaklaşık 205 bin dolarlık yatırımı Dubai’de yapan yabancı yatırımcılar, kendileri ve aileleri için süresiz oturma iznine sahip olabiliyor. Yatırımcılara kolay vize ve bütçe dostu ödeme imkanları ile yatırım amaçlı yapılan satın alma işlemlerinde kiralama seçenekleri gibi büyük kolaylıklar da sunuluyor” dedi.
Dünyanın en güvenilir şehirleri arasında
Yatırımcıların yabancıya vatandaşlık hakkı getiren yasadan faydalanarak dünyanın en güvenilir şehirleri arasında yer alan Dubai’de yaşama ve iş kurma avantajı elde ettiğini söyleyen Aslıhan Çaybaşı, “Dubai, dünyada lüks konut piyasasının kalbinin attığı bir şehir olarak gayrimenkulde kazançlı yatırımın adresi oldu. Dubai’nin yatırım yapmayı kolaylaştıran olanakları, yatırımcıların kazançlı iş fikirlerini hayata geçirmelerine olanak tanıyor.
Dubai’de şirket kurulumları dışında hiçbir alanda vergi şartı bulunmuyor. Yatırımcılar doğru yatırımlarla yaşam standartlarını yükseltebiliyor. Dünyanın en yüksek maaşlarına sahip şirketlerde aradıkları pozisyonu bularak kariyer hayatlarına yön verebiliyorlar. Yüksek seyreden kira fiyatları sayesinde de yatırımlar kısa sürede kendini amorti edebiliyor” dedi.
Dubai’de prestijli ve kazançlı yatırım fırsatı
2002 yılından bu yana geliştirdikleri projelerle Ortadoğu’nun lüks konut piyasasına yön verdiklerini belirten Damac Group Satış Danışmanı Aslıhan Çaybaşı, “100’den fazla uluslararası ödüle sahip yüksek katlı dev mimari yapılardan, prestijli otel ve tatil köyüne kadar çok sayıda projeyi hayata geçirdik. Bugüne kadar 36 bin 400 adet dairenin teslimatını tamamladık. Konfor ve lükste sınırları aşan projelerimizle yatırımcılarımızı prestijli ve kazançlı yatırımlarla buluşturuyoruz. Kısa sürede kendini amorti eden projeler, sözleşme imzalanır imzalanmaz kazandırmaya başlıyor. Projelerimizin %90’ı Dubai’nin en yüksek kira getirisine sahip Business Bay bölgesinde yer alıyor” diye ifade etti.
Türk yatırımcıların radarında
Hayata geçirdikleri projelerde yatırımcılara uygun ödeme şartları sunduklarına değinen Aslıhan Çaybaşı, “Merkeze 15 ve 25 dakika uzaklıkta yer alan Damac Hills ve Damac Hills 2 projeleri, özellikle Türk yatırımcılar tarafından büyük rağbet görüyor. Okul, klinik, golf sahası, market zincirleri gibi donatılarıyla mini bir şehir olarak tasarladığımız projelerimiz, villa ve rezidanslardan oluşuyor. Hazırladığımız uygun ödeme planlarında, ön ödemenin dışında kalan tutarı faizsiz taksitlendiriyoruz. Bölgedeki hızlı gelişim karşısında projelerimizin katma değeri de her geçen gün artıyor. Özellikle yatırım amacıyla projemizden konut alan yatırımcılarımız, büyük bir kazanç elde ediyor” ifadelerinde bulundu.
Artaş, 2016 yılında izinlerini aldığı ve Vadistanbul olarak bilinen bölgede son projesi Saklıvadi için çalışmalara başladı. F21C15C4D pafta, 10627 ada 3 parseldeki taşınmaz üzerinde 235 konut, 222 ofis ve 5 ticari üniteden oluşan karma kullanımlı yeni bir proje geliştiriliyor. Vadistanbul ile sinerji içinde olacağı planlanan projenin bedeli 285 milyon 228 bin 197 TL olarak hesaplandı.
Söz konusu projede; 17 adet 1+1, 79 adet 2+1, 138 adet 3+1 ve 1 adet de 4+1 yer alacak. Konutlar ve ofisler için 1’er adet havuz yapılırken 589 adet otoparka yer verilecek. Bunların 557’si kapalı, 32’si açık otopark olacak. Projedeki iki konut bloğu zemin üstünde 18 normal kat ile 71 metre yükselecek.
23 bin 842 metrekarelik arsa üzerine 96 bin 36 metrekare inşaat alanı ile geliştirilen Saklıvadi’de 7 blok yer alacak. 5 bin 443 metrekare taban alanına sahip olan projenin peyzaj alanı 7 bin 546 metrekare olarak planlandı.
Eğitim, bilişim ve teknoloji alanında kalıyor
Proje arsası; 30.09.2011 tasdik tarihli 1/1000 ölçekli Şişli Ayazağa Mahallesi Cendere Vadisi Güney (B) Alt Bölgesi Uygulama İmar Planı’na göre “Eğitim, Bilişim Teknoloji (EBT)”kısmında kalıyor.
Bilişim teknoloji firmalarına destekleyici faaliyette bulunacak turizm, konut ve ticaret imarına sahip olan bu arsa üzerinde ilgili fonksiyonlara hizmet edecek, yaşama ve çalışma dengesini sağlayacak iş merkezleri, ofis-büro, alışveriş merkezi, yönetim binaları, banka ve finans kurumları gibi ticari fonksiyonlar, otel, motel vb. turizm tesis alanları, sinema, tiyatro, müze, kütüphane, sergi salonu gibi sosyo-kültürel ve yönetimle ilgili tesisler ile lokanta, gazino gibi eğlenceye yönelik işlevler yer alabilecek.
Bunlara ilaveten konut ve rezidans işlevli yapılar geliştirilebilecek. Projenin iskân-işletme aşamasında toplam 3 bin 52 kişinin çalışabilecek ve yaşayabilecek.
Ulaşım aksı üzerinde
Türkiye’de ticaretin kalbinin attığı Zincirlikuyu-Levent-Maslak hattının hemen altında kalan proje sahasının içerisinde yer aldığı Ayazağa bölgesi, yeni ticari merkez olma yolunda ilerliyor. Nitelikli konut ve ofis projeleriyle yeni bir görünüme kavuşan Ayazağa-Cendere Seyrantepe bölgesi son dönemde yatırımcıların en gözde lokasyonlarından biri haline geliyor.
Fabrikalar yerlerini konut ve ofis projelerine bırakırken, ulaşım bağlantılarının güçlenmesi, planlanan bilişim vadisi ve eski yerleşim alanlarının dönüşümü ile bölge her geçen gün değerini artırıyor.
Proje sahası çevresi konut, iş yerleri, fabrika, yol ve okul alanı olarak tahsisi edilirken parsele en yakın konut (Vadistanbul Teras Evleri) 190 metre doğuda yer alıyor. Proje sahasına en yakın eğitim kurumu 360 metre güneyindeki Uğur Okulları Vadistanbul Kampüsü olarak öne çıkıyor. Ayrıca projenin 700 metre kuzeydoğusunda Vadistanbul Alışveriş Merkezi, 1,5 km doğusunda Hamidiye Etfal Eğitim Araştırma Hastanesi, 100 metre mesafede Kâğıthane Deresi bulunuyor.
Proje sahası; FSM köprüsüne kuş uçuşu 6,7 km mesafede, İstanbul Havalimanına kuş uçuşu 26 km mesafede ve Sazlıdere Barajına kuş uçuşu 20 km mesafede yer alıyor.
Maket projelere para yatırıp konut hayalleri hüsranla biten binlerce mağdur vatandaş hikayesinin bir benzerine Türkiye Emlak Katılım Bankası (Emlak Bank) da eklendi. Emlak Bankası, orman arazisi ve askeri bölge işgal edilerek kurulan konut kooperatifi projesinden 200 konut almak için peşin para ödedi ancak tek konut dahi alamadı.
Sayıştay’ın 2020 yılı Emlak Bank raporuna göre, 1989 yılında SS Yeni Uyum Yapı Kooperatifi İstanbul Sarıyer’de 100 bin metrekare arsaya 35 bloktan oluşan toplam 700 daireli bir inşaat projesi başlattı. Projeye göre Murat İnşaat firması 180 daire karşılığında konutları yapıp teslim edecekti. Emlak Bankası yönetimi, projeden 200 adet daire almak için peşin ödeme yaptı. Ancak arsanın bir bölümünün orman arazisi ve askeri alan içinde yer aldığı anlaşılınca bir dizi dava gerçekleşti, inşaat uzun süre yapılamadı.
35.6 milyon lira alacak
Aradan yıllar geçti, bankanın yeni yöneticileri konutları teslim etmeyen kooperatif ile karara imza atan eski banka yöneticilerine davalar açtı. 2003’te sonuçlanan ilk dava sonucunda konutların o tarihteki değerinin 7 milyon 779 bin lira, işleyen faiz ve masraflarla toplam alacağın 35 milyon 650 bin lira olduğu hesaplandı. Ancak tahsilat yapılamayınca 2018 yılında kooperatifin 700 dairesinin de yer aldığı kooperatif taşınmazının tamamının üzerine haciz başlatıldı.
Gayrimenkullerin değeri 425.6 milyon lira
Türkiye Emlak Katılım Bankası’nın yeni yöneticilerinin açtığı davayla, mahkemede, 700 konut ve gayrimenkullerin değeri 425.6 milyon lira olarak belirlendi.
Ancak Sayıştay Haziran 2021 tarihi itibarıyla henüz tahsilatın yapılamadığını belirterek adli sürecin iyi takip edilmesini istedi.
Aralık ayında Türkiye genelinde 226 bin 503 adet konut satışı gerçekleşti. Bu rakam ile konut satışı bir önceki aya göre %27, geçen senenin aynı ayına göre ise %114 artış göstermiş oldu. Aralık ayında ikinci el konut satışı bir önceki aya göre %22, geçen senenin aynı ayına göre ise %117 artarak 149 bin 756 adet olarak, ipotekli konut satışları ise bir önceki yılın aynı dönemine göre %209 artarak 45 bin 260 olarak gerçekleşti.
Fiyatı 678 bin liraya çıktı
Araştırmaya göre Türkiye genelinde konut satış fiyatlarında yıllık değer artışı %63 seviyesinde gerçekleşirken, Türkiye genelinde ortalama konut metrekare satış fiyatı 5 bin 137 TL, ortalama konut fiyatı 678 bin 84 TL, konut yatırımının geri dönüş süresi 18 yıl oldu. 2021 yılında en fazla konut satışı olan iller sırasıyla İstanbul, Ankara ve İzmir oldu. %19 pay ile en fazla satış olan İstanbul’da 276 bin 223 adet satış gerçekleşti.
En fazla değer artışı sırasıyla İstanbul, İzmir ve Ankara’da
2021 yılında en fazla konut satışı olan iller sırasıyla İstanbul, Ankara ve İzmir oldu. %19 pay ile en fazla satış olan İstanbul’da 276 bin 223 adet satış gerçekleşirken, Ankara’da %10 pay ile 144 bin 104 adet satış oldu. İzmir’de ise %6 pay ile 86 bin 772 adet satış gerçekleşti.
En fazla satış gerçekleşen 3 il içerisinde en fazla değer artışı sırasıyla İstanbul, İzmir ve Ankara’da oldu. İstanbul’da konut satış fiyatları son 1 yılda %74 artış gösterdi, ortalama konut metrekare satış fiyatı 8 bin 163 TL, ortalama konut fiyatı 690 bin TL, konut yatırımının geri dönüş süresi 16 yıl. İzmir’de konut satış fiyatlarında yıllık değer artışı %55, ortalama konut metrekare satış fiyatı 6 bin 563 TL, ortalama konut fiyatı 658 bin 625 TL, konut yatırımının geri dönüş süresi 21 yıl. Ankara’da ise konut satış fiyatlarında yıllık değer artışı %50, ortalama konut metrekare satış fiyatı 3 bin 69 TL, ortalama konut fiyatı 379 bin 990 TL, konut yatırımının geri dönüş süresi 17 yıl.
Yıllık değer artışı en yüksek olan iller Aydın, Antalya ve Balıkesir
Türkiye genelinde yıllık değer artışı en yüksek olan iller Aydın, Antalya ve Balıkesir oldu. Aydın’da konut satış fiyatlarında yıllık değer artışı %81, ortalama konut metrekare satış fiyatı 7 bin 465 TL, ortalama konut fiyatı 821 bin 607 TL, konut yatırımının geri dönüş süresi 31 yıl. Antalya’da konut satış fiyatlarında yıllık değer artışı %78, ortalama konut metrekare satış fiyatı 6 bin 850 TL, ortalama konut fiyatı 639 bin TL, konut yatırımının geri dönüş süresi 19 yıl. Balıkesir’de konut satış fiyatlarında yıllık değer artışı %77, ortalama konut metrekare satış fiyatı 5 bin 792 TL, ortalama konut fiyatı 552 bin 240 TL, konut yatırımının geri dönüş süresi 26 yıl.
2021’de toplam 1 milyon 491 bin 856 adet konut satıldı
2021 yılının toplamında 1 milyon 491 bin 856 adet konut satışı gerçekleşti. İkinci el konut satışı 1 milyon 30 bin 333 adet, kredili konut satışı ise 294 bin 530 olarak gerçekleşti. 2021 yılında konut satış adedi geçen yıla göre %0,5 düşüş, ikinci el konut satışı %0,1 artış, kredili konut satış adedi ise %49 düşüş göstermiş oldu. 2021 yılı toplamında ikinci el konut satışlarının payı %69, kredili konut satışlarının payı ise %20 oldu.
Yabancıya satış 58 bin 576 adet olarak gerçekleşti
2021 yılında yabancı uyruklu kişilere satış adedi toplam 58 bin 576 adet olarak gerçekleşti. Yabancıya konut satışı geçen seneye göre %44 artış göstermiş oldu. Türkiye’den en fazla konut alan ülke uyrukları İran, Irak, Rusya Federasyonu, Afganistan ve Almanya oldu.
Bitcoin 573696 %0.90599
Litecoin 1916.69 %-6.05129
News
