Türkiye’de ‘evlenmek önemli konuların başında geliyor. Ancak tüketicinin alım gücünün üzerinde artan gayrimenkul fiyatları, günümüzde ‘ev’lenmeyi giderek zorlaştırıyor. Türkiye’de konut talebinin en yüksek olduğu orta ve alt gelir grubuna yönelik proje üretilmemesi, üretilen projelerin daha çok üst gelir grubuna yönelik olması, mevcut projelerdeki konut satış hızını yavaşlatıyor. Ekonomide yaşanan daralma, işini kaybetme korkusu, geleceğe duyulan güvenin azalması ve tüketicinin alım gücünün azalması gibi nedenlerle konut satışları da düşüşte bulunuyor.
Faiz etkisi
Son aylarda Merkez Bankası’nın birbiri ardına gelen faiz indirim kararları ile birlikte konut kredisi faiz oranlarının en azından kamu bankalarında psikolojik sınır olan yüzde 1 ‘in altına inmesi ve şirketlerin düzenlediği kampanyalar satışların bir miktar hareketlenmesini sağladı. Ancak yılın ilk 10 ayı itibariyle konut satışları hala geçen yılki düzeyinin altında bulunuyor.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine göre, bu yılın ocak-ekim döneminde 1 milyon 8 bin adet konut satıldı. Bu sayı geçen yılın aynı döneminde 1 milyon 149 bindi. Buna göre ilk 10 ayda konut satışlarında yüzde 12,2 düşüş yaşandığı hesaplanıyor. Fakat son aylardaki toparlanmanın devamıyla 2020’de konut satışlarında yüksek bir artış yaşanması bekleniyor. Düşüş eğilimindeki faizlerin önümüzdeki dönemde mevcut seviyesinde veya biraz daha düşük seviyede seyretmesi de öngörülüyor.
Şirketlerden kampanya
Bu ortamda konut alımını kolaylaştırmak adına Mesa’dan Nef’e, Sinpaş’tan Erkanlı Yapı’ya kadar markalı konut üreticileri yıl sonuna özel ilginç kampanyaları tüketicilere sunuyor. Bu kapsamda peşin alımlarda yüzde 25 indirim, 50 ay sıfır faiz, eski evini getir 2020’de yeni evinde otur gibi kampanyalar düzenleniyor. Kimi şirketler de banka kredisi kullandırmak yerine şirket bünyesindeki finansman modelleriyle kişiye özel ödeme planları sunuyor. Yatırım amaçlı alım yapacaklara kira garantili satışlarda yapılıyor. İnşaat sektörünün ekonominin omurgası olduğuna dikkat çeken Pasifik Yönetim Kurulu Başkanı Fatih Erdoğan, ekonomide zaman zaman iniş ve çıkışlar olabileceğini ama zamanla her şeyin düzeleceğini, yollarına devam ettiklerini söylüyor. Erdoğan, tüketicilerin nitelikli projelere ilgi gösterdiklerini, kampanyaların da alım iştahını artırmada etkili olduğunu vurguluyor.
Tahincioğlu Yönetim Kurulu Başkanı Özcan Tahincioğlu, kampanyaların sektöre hareketlilik getirdiğine dikkat çekerek, geçmiş dönemlerde de yapılan toplu kampanyalarda bunun etkilerini net bir şekilde gördüklerini söylüyor.
Tahincioğlu, “Faizlerdeki aşağı yönlü seyirle birlikte firmaların yaptığı kampanyaları da dikkate alırsak, konut almak isteyenlere indirimden düşük faize kadar pek çok avantaj sunuluyor. Buna paralel olarak içinde bulunduğumuz dönemin konut alımları için çok uygun olduğunu söyleyebiliriz” diyor.
Konut fiyatları artar mı?
Son üç yılda kur artışına endeksli olarak maliyetler yüzde 40’lara varan oranlarda yükselirken konut fiyatları sadece yüzde 10 artış gösterdi. Bunun sürdürülebilir bir durum olmadığına dikkat çeken sektör temsilcileri, önümüzdeki yıl maliyet artışının konut fiyatlarına yansıyacağı vurgusunu yapıyor.
Mesela Özcan Tahincioğlu, geliştirici firmaların bir süre sonra mutlaka fiyat artışına gideceğine işaret ediyor. Tahincioğlu, “Bu sebeple hem faizlerin düşmesi hem de çeşitli ödeme planlarının sunulmasıyla konut alımı için en ideal dönemdeyiz diyebiliriz” yorumunu yapıyor. Bu yılın ikinci yarısında toparlanmanın görüldüğü konut sektöründe 2020 için beklentiler olumlu yönde.
Eroğlu Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nurettin Eroğlu, piyasadaki canlılığın ve konut talebinin 2020’de de süreceğini söylüyor. Konut sektörünü canlandırmaya yönelik hayata geçirilen yeni düzenlemelerin ekonomiye canlılık ve dinamizm getirdiğini de iddia ediyor. Eroğlu, “Konut satın alma eğiliminde olan tüketiciyi alıma teşvik eden, bekleyen talepleri alıma dönüştürecek, iç ve dış talebi arttıracak yapıcı desteklerin gelecek yıl da devam etmesi ivmeyi yükseltecektir” diyor.
Yabancı da düşünülüyor
Özelikle İstanbul, Antalya, Muğla gibi kentlerde yabancıya satış konusunda da önemli çalışmalar yapılıyor. Ancak yabancıya satış oranı hala istenen seviyeye ulaşmış değil. Nurettin Eroğlu, Türkiye’nin özellikle konut alanında yabancı yatırımcılar için gözde bir ülke olduğunu da belirtiyor. Eroğlu, “Özellikle yabancı yatırımcıyı ülkemize çekmek adına hayata geçirilecek yeni düzenlemeler sektöre de büyük güç katacaktır. Piyasada oluşan talebe baktığımızda, alımların önümüzdeki dönemde de devam edeceğini tahmin ediyoruz” diye konuşuyor.
GÖRÜŞLER…. GÖRÜŞLER…. GÖRÜŞLER….
Erhan Boysanoğlu / Mesa Yönetim Kurulu Başkanı
“Baharda piyasa canlanır”
“Geçtiğimiz aylarda yaşanan depremler satışları olumlu yönde etkiledi, tüketici güvendiği firmaların konutlarından alım yaptı. Bu alımlar da özellikle bitmiş ya da bitmeye yakın projelerden yapılıyor. Ama hala beklenen ölçüde bir hareketlilik yok. Önümüzdeki bahar aylarıyla birlikte piyasanın canlanmasını ve satışların hareketlenmesini bekliyoruz.”
Murat Atay / Garanti BBVA Mortgage Genel Müdürü
“Faizler biraz daha düşebilir”
“Bu yılın başında sektörde daralma beklenirken, bugün geldiğimiz noktada yüzde 3’lük büyüme gerçekleşti. Yıl sonunda büyüme oranının biraz daha artmasını bekliyoruz. Bu yılın geçen yıl olduğu gibi 1 milyonun üzerinde konut satışıyla kapanacağını öngörüyoruz. 2020’de sektörde bu yılkinden daha yüksek bir büyüme yaşanacağını tahmin ediyoruz. Önümüzdeki dönemde faizlerin mevcut seviyesinde veya biraz daha düşük seviyede seyredeceğini öngörüyoruz.”
Levent Gökmen Demirciler-Ekonomist
News
İSTANBUL KONUT PROJELERİ
GÜNDEM
GÜNDEM
GENEL
GENEL
GENEL