Tarabya’daki tarihi yalı, Rus elçilik çalışanının mirasçılarına verildi

Osmanlı’dan günümüze uzanan mülkiyet hikâyesi sonuçlandı. 17 yıldır süren dava sonunda mahkeme, Boğaz’ın en değerli noktalarından Tarabya’daki yaklaşık 200 yıllık yalıyı Rus elçilik çalışanı Nikola İsveçin’in mirasçılarına verdi. Değeri 1.5 milyar lirayı bulan 10 dönümlük araziyle ilgili Hazine, Vakıflar ve Rusya’nın talepleri reddedildi.

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Tarabya sahilinde yer alan 10 dönümlük arazi ve üzerindeki tarihi yalıyla ilgili 17 yıldır devam eden dava, Türk hukuk tarihine geçecek bir kararla sonuçlandı. Osmanlı döneminden Cumhuriyet’e, Çarlık Rusya’dan Sovyetler Birliği’ne uzanan süreçte yalıyla ilgili belgeleri, diplomatik yazışmaları ve uluslararası hukuku değerlendiren mahkeme, mülkün 19. yüzyıl sahibi Nikola İsveçin’in mirasçılarını haklı buldu.

400 bin kuruşa alınmıştı

Sabah’tan Atakan Irmak’ın haberine göre, yalı 1841’de Fransız Sefareti tercümanı Mösyö Leon Auguste Landevosin’in eşi Madam Yakome’nin kızı Heme Landevoisin tarafından Rum asıllı Hristaki Efendi’den satın alındı. 1868’de ise aile Fransa’ya dönmeden önce mülkü Rus elçilik çalışanı Nikola İsveçin’e (Nikolai Ivanovitch Swetchine) 400 bin kuruşa sattı. İsveçin 1903’te İstanbul’da vefat etti ve Fransa’nın Nice şehrine defnedildi. Ancak ölüm kaydına “mirasçısız öldü” notu düşüldü.

Fermanla Rusya’ya kiralandı

Nikola’nın ölümünün ardından mülk, Padişah V. Mehmed Reşad’ın fermanıyla Rus Çarlığı’na kiralandı. Yalı uzun yıllar Rus temsilcilik binası ve lojmanı olarak kullanılsa da hiçbir zaman Rusya adına tescillenmedi. 1950’deki kadastro tespitinde tapu hâlâ Nikola İsveçin adına kayıtlıydı.

2004’te başlayan hukuk savaşı

Hazine 2004’te, mirasçısız ölüm gerekçesiyle taşınmazın devlete geçmesi için dava açtı. Vakıflar Genel Müdürlüğü de Sultan Bayezid Vakfı’na ait olduğunu ileri sürdü. Rusya Federasyonu ise taşınmazın bedelinin Çarlık döneminde devletince ödendiğini iddia etti. Ancak davaya Fransa’da yaşayan İsveçin’in torunları dahil oldu ve mülkiyet haklarını belgeledi.

Mahkeme tartışmalara son noktayı koydu

İstanbul Asliye Hukuk Mahkemesi, dört tarafın iddialarını tek dosyada birleştirerek yüzlerce sayfalık bir karar yayımladı. AİHM, Anayasa Mahkemesi ve Yargıtay kararlarıyla desteklenen hükümde, Hazine ve Rusya’nın “yolsuz tescil” iddiaları 10 yıllık süre aşımı nedeniyle reddedildi. Vakıflar’ın “mirasçısız ölüm” gerekçesi de geçersiz sayıldı.

Mirasçılara milyarlık servet

Mahkeme, taşınmazın tapusunun Nikola İsveçin’in mirasçıları lehine devamına karar verdi. 2022’deki bilirkişi tespitine göre değeri 300 milyon TL olarak belirlenen mülkün bugünkü piyasa değeri 1.5 milyar lirayı buluyor.

Soy ağacı Fransa’da belirlendi

Fransız Jenealojik Etüd (Soybilim) Araştırma Ofisi’nce düzenlenen onaylı soyağacına göre, 1815’te Rusya’da doğan Nikola İsveçin 1903’te Türkiye’de vefat etti. Eşi Elisabeth Alexandrovna Pestel, 1877’de kocasından önce öldü. Nikola İsveçin’in iki oğlundan Alexandra Nikolaevitch 1936’da çocuksuz olarak vefat etti ve mirasını yeğeni Nikola’ya bıraktı. Nikola İsveçin’in diğer oğlu iki çocuk babası Ivan Nikolaevitch ise 1936’da öldü. Onun torunu Dimitri İsveçin 2014’te yaşamını yitirirken, evlat edindiği Didier Lecomte İsveçin ise 2005’te vefat etti. Şu an aileden Didier’in çocukları Cedric Lecomte ve Aurelie Lecomte İsveçin ile Nikola İsveçin’in oğlunun torunu Jean İsveçin yaşıyor. Milyarlık yalının mirasçısı olarak bu üç isim görünüyor. 200 yıla yaklaşan yalı davası Rus elçilik çalışanının torunlarının zaferiyle sonuçlandı.