Türkiye kiracılıkta Avrupa’nın zirvesine tırmanıyor

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Yaz aylarının gelmesiyle birlikte Türkiye genelinde taşınma trafiği hız kazanırken, bu hareketlilikten en çok kiracılar etkileniyor. Konut fiyatlarının ve kiraların artışı, mülkiyet edinmeyi zorlaştırırken, kiracılık oranlarında son yıllarda dikkat çekici bir yükseliş yaşanıyor.

Konut fiyatları ve kiralar uçuşta

EKOTÜRK’ün 2025 Haziran verilerine göre, Türkiye’de ortalama konut metrekare fiyatı 39.738 TL seviyesine ulaştı. Ortalama kira bedeli ise 20.000 TL’yi buldu. Büyükşehirlerde ise bu rakamlar daha da yukarı çıkıyor: İstanbul ve Muğla’da 30.000 TL’yi aşarken, Ankara ve İzmir’de 25.000 TL, Kocaeli’nde ise 21.500 TL seviyelerine kadar ulaşıyor. Bu veriler, konut sahibi olmanın birçok kişi için artık erişilemez hale geldiğini ortaya koyuyor.

Kiracılıkta Avrupa’nın üst sıralarındayız

Gayrimenkul İktisatçısı Dr. Ahmet Büyükduman’ın değerlendirmelerine göre, Türkiye’de kiracı oranı son 20 yılda %23’ten %28’e yükseldi. Eurostat’ın güncel verileri, Türkiye’nin Avrupa’da en çok kiracı barındıran ülkeler arasında olduğunu gösteriyor. İsviçre %52,3, Almanya %46,8 kiracılık oranına sahipken; Türkiye %28,2’lik oranıyla Lüksemburg’la birlikte Avrupa’nın üst sıralarında yer alıyor.

Konut sahipliği oranı düşüyor

Türkiye’de konut sahipliği oranı, yıllar içinde düşüş gösterdi. Önceki yıllarda %61 seviyesinde olan bu oran, günümüzde %56’ya gerilemiş durumda. Dr. Büyükduman, kira ödemeden yakınlarının evinde yaşayanların oranının da %15 civarında olduğunu belirtiyor. Bu kesim de dâhil edildiğinde konut sahipliği oranı %71 gibi daha yüksek bir seviyeye çıkabiliyor. Ancak burada kritik nokta, fiilen tapulu mülkiyet sahipliğinin düşüşte olması.

Gelir yüksek ama kiracı daha çok

İlginç bir istatistik de konut sahipliği ile gelir düzeyi arasındaki ilişkiyi ortaya koyuyor. Dr. Büyükduman, gelir seviyesi yüksek ülkelerde kiracılık oranlarının da yüksek olduğunu vurguluyor. Örneğin; İsviçre, Almanya ve Avusturya gibi refah seviyesi yüksek ülkelerde mülkiyet oranı düşükken; Romanya, Bulgaristan ve Sırbistan gibi görece düşük gelirli ülkelerde sahiplik oranı çok daha yüksek. Bu tablo, konut ediniminin sadece ekonomik değil, aynı zamanda kültürel ve tarihsel kodlarla da şekillendiğini gösteriyor.

Türkiye’deki demografik yapı belirleyici

Türkiye’deki kiracılık oranının artışında ekonomik nedenler kadar yapısal ve toplumsal etkenler de belirleyici. Kırsaldan kente göç, yaşam süresinin uzaması, miras intikallerindeki gecikmeler ve yeni neslin konut alımını ötelemesi gibi faktörler bu dengeyi doğrudan etkiliyor. Dr. Büyükduman’a göre bu eğilimi anlamak için yalnızca ekonomik verilere değil, toplumsal dönüşüm, yaşam tarzı ve aile yapısındaki değişimlere de dikkatle bakmak gerekiyor.

Kiracılıkta geleceği ne belirleyecek?

Önümüzdeki yıllarda konut politikaları, finansmana erişim imkanları, sosyal konut projeleri ve gençlerin ev alım davranışları, Türkiye’deki kiracı–ev sahibi dengesi açısından belirleyici olacak. Özellikle büyükşehirlerde yaşayanlar için, kira bedellerinin gelir seviyesini aşması, kiracı olmayı bir tercih değil zorunluluk haline getiriyor.