İnşaat sektöründe barterin önemi artıyor

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Barter teklifini kabul etmeyen inşaat malzemesi üreticileri iş kaybına uğruyor. Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (İMSAD) tarafından her ay düzenli olarak yayınlanan İnşaat Malzemeleri Sanayi Bileşik Endeksi’nin Aralık 2018 sonuçları açıklandı.

Barterin yükselişi

İnşaat sektöründe yaşanan talep ve finansman sıkıntılarının inşaat malzemeleri sanayisini etkilemeye devam ettiğinin vurgulandığı Bileşik Endeks’te artık nakdin yerini barterin aldığı görülüyor. Nitekim, dördüncü çeyrekte inşaat malzemesi üreticilerinin daha çok barter teklifi ile karşılaştığı ve bu süreçte barter uygulamalarında dört eğilimin öne çıktığı vurgulandı. Buna göre; inşaat malzemesi üreticilerinin yüzde 31,l’i 2018’in dördüncü çeyreğinde malzeme satışında barter teklifi ile karşılaştı.

Barter teklifi oranı son çeyrekte yeniden artış gösterdi. İnşaat malzemeleri üreticilerinin yüzde 8,2’si 2018’in dördüncü çeyrek satışlarında barter yöntemini kullandı. Dördüncü çeyrekte barter yapanların oranı üçüncü çeyreğe göre 2,5 puan azaldı.

Oranı yüzde 10’a çıktı

Barter yöntemi ile satış yaptığını belirten üreticilerin tamamı barter satışlarının toplam satışları içindeki payının yüzde 1-9 aralığında gerçekleştiğini bildirdi. Üreticilerin yüzde 45,7’si kabul etmedikleri barter teklifleri nedeniyle iş kaybına uğradı. İş kaybı oranı 2018 yılı son çeyreğinde sıçrama yaptı.

Öte yandan inşaat malzemesi satış kanalları (bayiler, yapı marketler) ile müteahhitler arasındaki barter uygulamaları, 2018 yılının dördüncü çeyrek döneminde arttı. Satış kanallarının yüzde 80’i 2018’in dördüncü çeyreğinde malzeme satışında barter teklifi ile karşılaştı. Dördüncü çeyrekte barter teklifi oranı üçüncü çeyreğe göre 2,0 puan arttı.

Dördüncü çeyrekte

Satış kanallarının yüzde 22,9’u 2018 dördüncü çeyrekte satışlarında barter yöntemini kullandı. Dördüncü çeyrekte barter yapanların oranı üçüncü çeyreğe göre arttı. Satışlarında barter yöntemini kullandığını belirten satış kanallarının yüzde 64,7’si barter satışlarının toplam satışları içindeki payının yüzde 1-9 aralığında gerçekleştiğini; yüzde 17,6’sı ise barter satışlarının toplam satışları içindeki payının yüzde 10-24 aralığında olduğunu belirtti.

Dördüncü çeyrekte barter ile yapılan satışların toplam satışlar içindeki payı arttı. Satış kanallarının yüzde 78,1’i kabul etmedikleri barter teklifleri nedeniyle iş kaybına uğradı. İş kaybı oranı dördüncü çeyrekte geriledi. İMSAD Yönetim Kurulu Başkanı Ferdi Erdoğan, barter oranındaki artışın, finansal kaynaklara ulaşım zorluğu ve mevcut kaynakların maliyetinin yüksek olmasından kaynaklandığını söylüyor.

Erdoğan, müteahhidin satamadığı ya da bedelini alamadığı stoklarını elden çıkartmakta zorlandığını belirterek şunları söylüyor:

“Malzeme tedarikini yapan üretici ya da bayiler alacaklarını tahsil edememektedir ki her ay hazırladığımız İnşaat Malzemeleri Sanayi Endeksi’nde yer alan Tahsilat Endeksi’nin 2013 yılında baz alman 100 baz puan üzerinden 30’lu seviyelere inmiş olması bu durumu net bir şekilde ifade etmektedir. Dolayısıyla güneş-çarık-ayak ilişkisi yaşanmaktadır. Güneş çarığı, çarık da ayağı sıkmaktadır. Üretici ve bayilerin barter yapmalarının nedeni, en azından alacaklarını kurtarmak hamlesine dönüşmüştür. İnşaat malzemelerinde bu oranda bir barter olması başka türlü açıklanamaz.”

Faiz oranları tetikledi

Sektörde gelinen durum ile ilgili EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, “Konut sektöründe satışların son iki senedir birbirine çok yakın gerçekleştiğini söylesek de, ipotekli satışların kırılımına baktığımızda durum çok dramatik” diyerek nakit sıkışıklığındaki etkenlerin başında gelen konut kredili satışlardaki düşüşe dikkat çekti.

Konu hakkında sektörü değerlendiren Endeksa. com Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt ise özellikle taşınmaz ticareti hakkında yönetmeliğin ve tapu işlemlerinde değerleme raporu zorunluluğu getirilmesinin, sektörün düzenlenmesi için çok önemli olduğunu belirterek şunları söyledi:

“2018 yılı gayrimenkul sektöründe Kanal İstanbul, yeni metro güzergahları, 1915 Çanakkale Köprüsü, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Osman Gazi Köprüsü, Kuzey Marmara Otoyolu, İstanbul Havalimanı gibi önemli ulaşım ve altyapı projelerinin gayrimenkul değerine etkisi ile imar barışı, taşınmaz ticareti hakkında yönetmelik ve tapu işlemlerinde değerleme raporu zorunluluğu gibi pek çok önemli değişikliğin gündemde olduğu bir yıl oldu.”

Arif Bayraktar – Bloomberg Businessweek