Ev satın alırken yatırımcıların ilk sorularından birisi her zaman aidatlar oluyor. Bu konuda bir araştırma yapan Hürriyet Gazetesi yazarı Sefer Levent, bu konuda konutlar arasında uçurum olduğunu ortaya koydu.
“Geciken aidatların cezası ne kadardır?” sorusu ile günden maddesini irdelemeye başlayan Levent, metrekare bazında en yüksek aidat değerine sahip konut projesi 18.83 TL ile İstanbul Avrupa yakasında, ve yine metrekare bazında en düşük aidat değerine sahip konut projesinin de ortalama 0.20 TL ile Ankara’da bulunduğunu kaydetti. Yani küçük bir hesaba göre İstanbul’da 100 metrekare bir evin aylık aidat bedeli 1800 lirayı bile aşarken, Ankara’da 20 liraya kadar düşebiliyor.
Bu rakamı ortalama bir konut olarak ele alan Levent, sosyal donatı alanları ve ek hizmetlerin dahil edildiğinde rakamların çok daha yukarı çıkabileceğine işaret ediyor. Hatta bazen yeni evlerde 3+1 daire için ödenen aidat bir başka sitedeki 1+1 evin kirasına erişiyor.
Aidatların ödeme periyodu ve maliklerin katılım durumları binanın (veya sitenin) ödeme dengesini birinci dereceden etkiliyor. Bu yüzden geciken veya hiç alınamayan aidatlara bazı yasal faizler uygulanıyor. Ancak bu konudaki yasal hükümler tam olarak bilinmediği için çoğunlukla da bu uygulamalarda yanlışlıklar yaşanıyor.
Bu konuda yasal yaptırımları mercek altına alan Levent, Avukat Arif Hikmet Aydın’ın reçetesini paylaştı.
Aidat ödemek zorundayız
Kat malikleri ortak yer veya tesisler üzerinde kullanma hakkından vazgeçmek veya kendi bağımsız bölümünün durumu dolayısıyla bunlardan faydalanmaya lüzum ve ihtiyaç bulunmadığını ileri sürmek suretiyle bu gider ve avans payını ödemekten kaçınamaz. (Aidat ödemek zorundayız)
Ödemezsek ayda yüzde 5 gecikme tazminatı var
Gider veya avans payını ödemeyen kat maliki hakkında, diğer kat maliklerinden her biri veya yönetici tarafından yönetim planına, bu Kanuna ve genel hükümlere göre dava açılabilir, icra takibi yapılabilir. Gider ve avans payının tamamını ödemeyen kat maliki ödemede geciktiği günler için aylık (Değişik ibare: 5711 – 14.11.2007 / m.9) “yüzde beş” hesabıyla gecikme tazminatı ödemekle yükümlüdür.
Yüzde 5 gecikme günlük işler
Ortak gider borcunu ödemede geciktiği günlerin açıkça belirlenmesinden sonra bu günler için aylık % 5 hesabı ile gecikme tazminatının hesaplanması gerekir. Yani 10 günlük gecikmeye 10 günlük faiz işletilir.
Bildirim şart
Yargıtay uygulamalarında gecikme tazminatından sorumluluk kat malikinin aidatların belirlendiği kat malikleri kurulu toplantısına katılması, katılmamış ise alınan kat malikleri kurulu kararının veya bu karar doğrultusunda oluşturulan işletme projesinin kendisine tebliğ edilmesine ya da malik tarafından öğrenildiğinin ispatlanması ( aidatın ödenmesi vb gibi ) halinde başlar.
Gecikme tazminatına faiz de işler
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu “Kat Mülkiyeti Yasası’nın 20. maddesine vurgu yapıp “Maddede gecikme karşılığı ödenen meblağ her ne kadar gecikme tazminatı olarak adlandırılsa da, burada söz konusu olan temerrüt faizidir” demiştir. Dolayısıyla ‘gecikme tazminatına’ faiz yürütülemez” demişti. Ancak Kat Mülkiyeti Kanunundan kaynaklanan ihtilaflara bakan Yargıtay 18. Hukuk Dairesi’nin yakın tarihli kararlarına göre, gecikme tazminatı faiz niteliğinde değildir. Bu nedenle ‘gecikme tazminatına’ temerrüt tarihinden itibaren yasal faize hükmedilmesi gerekir.
100 lira aidatı 1 yıl ödememenin faturası
Av. Aydın’ın dikkat çektiği maddeleri özetlemem gerekirse, öncelikle belirteyim apartman, site yönetimlerinin, “Aidat 1 gün bile gecikse yüzde 5 faiz uygularız” davranışı doğru değil. Örnekle açıklamam gerekirse örneğin her ayın 30’unda ödenmesi gereken 100 liralık aidat diyelim ki 12 gün gecikti. Uygulanması gereken yasal formül şu:
(100*0,05/30*12=) 2 TL gecikme tazminatı alınabilir.
İkinci önemli nokta: Aylarca ödenmeyen aidatlara önce aylık yüzde 5 gecikme tazminatı uygulanır. Aidatı ödemesi gereken yükümlü yine de ödeme yapmazsa yönetim dava açabilir, haciz uygulatabilir. Bu durumda da hem ödenmeyen aidatlara hem de gecikme tazminatlarına bir de yasal faiz işletilir. Şu anda geçerli olan yasal faiz ise yüzde 9’dur.
Yine örnek vermem gerekirse. 100 liralık aidatını 12 ay boyunca ödemeyen bir kişi için bu 12 ayı takip eden ayda bir dava açılırsa mahkemeler;
1200 lira (aidat)+ 60+55+50+45+40+35+30+25+20+15+10+5=390 TL (her ay için yüzde 5 gecikme tazminatı)= 1590 davaya konu tutar+ödemenin yapılacağı tarihe kadar 1590 lira üzerinden yasal yüzde 9 faiz ödenmesine karar veriyor.
News
İSTANBUL KONUT PROJELERİ
GÜNDEM
GÜNDEM
GENEL
GENEL
GENEL