Türkiye’de 1,5 milyon adete ulaşan konut stokunun ancak 3 yılda eriyebileceği tahmin ediliyor. Bu arada değişen tüketici tercihleri nedeniyle küçük konutların hem satış hem de kiralanma şansı daha yüksek.
Türkiye’de gayrimenkul sektöründe yaşanan durgunluk, hem fiyatları baskılıyor hem de satış yapmak isteyen şirketleri yaratıcılığa teşvik ediyor. Remax Gayrimenkul Danışmanı Evrim Kırmızıtaş Başaran, Türkiye’de konut stokunun an itibariyle 1,5 milyon adete ulaştığını, bunun ancak üç yılda eriyebileceğini kaydederek, “Fiyatlar da halihazırda cazip bir noktaya indi. Artık daire fiyatına yalı daireleri satılıyor” diyor.
Yalı dairelerinin üçte bir fiyatına satılığa çıkarıldığını kaydeden Başaran şunları söylüyor: “Bunlardan bir tanesi de Sarıyer’de. Özel rıhtımlı bu dairenin fiyatı 6 milyon 750 bin lira. Ki Boğaz’da özelliklerine göre yalı dairelerinin fiyatı 45 milyon liraya kadar çıkabiliyor.”
Remax Türkiye Bölge Direktörü Murat Goldştayn da Beşiktaş ve Kadıköy’den örneklerle buna destek oluyor: “İstanbul, Kadıköy’de bir yıl öncesine kadar 100 metrekare bir konutun ikinci el fiyatı 800 bin TL, Beşiktaş’ta ise 1 milyon 200 bin TL’ye kadar çıkmıştı. Emlak piyasasındaki durgunluk bu iki ilçeye de yansıdı. Kadıköy’de 100 metrekarelik bir konutun ortalama fiyatı 100 bin TL, Beşiktaş’ta ise 200 bin TL düştü.”
Taşın, sonra düşünürsün
Bu durum, ‘yeni’ evleri ‘kârlı’ satmak isteyen markaların ev satma kabiliyetini baskılasa da yaratıcılıklarını artırıyor. Anadolu Grubu’nun gayrimenkul sektöründe faaliyet gösteren şirketi AND Gayrimenkul’ün İstanbul Kartal’daki konut projesi AND Pastel’in “Taşın, Düşün” kampanyası da bunun bir örneği. AND Pastel’deki yaşamı bir yıl boyunca kiracı olarak deneyimlemek isteyenlere konutlar kampanya kapsamında bin 400 TL’den başlayan fiyatlarla kiralanıyor.
Ayrıca kiraladıkları daireyi satın almaları durumunda yüzde 15 indirim yapılıyor. Ödenecek depozito ise indirimli daire bedelinin yüzde 3’ü olacak şekilde hesaplanıyor. Kararlarını bugün vermek istemeyen kişiler bu sayede oturdukları evin fiyatını bir yıl boyunca sabitleme şansına sahip oluyor. Bir yılın sonunda evi satın almak istemezlerse ödedikleri depozito bedelini, yüzde 20 faizle geri alabiliyorlar.
Ulaşılabilir fiyatlı bahçeli ev geliştirme konusunda gayrimenkul sektörünün öncülerinden olan Dekar Yapı ise Çekmeköy Ömerli’deki yeni projesi Dekar Kıyıbahçe’deki 244 konut için Yapı Kredi Bankası ile anlaşarak Türkiye’de ilk defa uygulamaya alınan “Ödeme Korumalı Finans Modeli” ile tüketiciye güven sunmayı hedefliyor.
Yeni finansal modeller deneniyor
Dekar Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Salih Kuzu, bu iş birliği sayesinde sektörde örnek teşkil edeceklerini düşünüyor. Garanti BBVA Mortgage ise piyasada biraz da olsa hareketlilik yaratmak için yeni bir ev sahibi olmak isteyenlere, ‘Önce Sabit Sonra Değişken Faizli Mortgage’ ürünüyle güncel piyasa koşullarıyla uyumlu ve avantajlı konut kredisi imkânı sunuyor. Uygulama kapsamında konut almak isteyenler, öncelikle krediyi aldığı dönemde sabit faizli kredi kullanarak piyasanın durumunu gözlemleme, sonraki dönemde ekonomik gelişmelerin olumlu seyretmesi ve enflasyonun düşmesine paralel olarak kredi faizini düşük orandan ödeme fırsatını yakalıyor.
Gayrimenkul eğilimleri değişiyor
Altın Emlak Genel Müdürü Mustafa Hakan Özelmacıklı, tüketici tarafında da gayrimenkul eğilimlerinin değiştiğine dikkat çekiyor: “Gayrimenkule ilişkin araştırmalar artık internet üzerinden başlıyor ve bu aramaların yüzde 77’si mobil üzerinden gerçekleşiyor. GYODER raporuna göre X kuşağı için gayrimenkul önemli bir ihtiyaç iken, Y kuşağında özgürlükçü bir yaklaşım söz konusu. Hatta Z kuşağında ise mülkiyet kavramı oldukça zayıflıyor” diyor.
Küçük daireler kiralamada avantajlı
Gayrimenkul edinimlerinde kuşaklar arası yaşanan farklılıkların hem üreticileri hem de pazarlama faaliyetlerinde bulunan emlak işletmelerini yeni arayışlara yönlendirdiğine dikkat çeken Özelmacıklı, öte yandan hane alışkanlıklarının da yeni kuşakların etkisi ile değiştiğine vurgu yapıyor:
“Tek kişilik hane halklarının oranı 2014’te yüzde 13,9 iken 2018’de yüzde 16,1’e yükseldi. Bu durum gayrimenkul pazarlamasında küçük dairelerin müşteri potansiyelinin artacağını, kira gelirlerinde küçük dairelerin daha avantajlı hale geleceğini gösteriyor. Hane halkı sayısının küçülmesi nedeniyle daire metrekarelerinde ve yaşam alanlarında küçülmeler yaşanıyor.”
Arif Bayraktar-Bloomberg Businessweek
News
İSTANBUL KONUT PROJELERİ
GÜNDEM
GÜNDEM
GENEL
GENEL
GENEL